دستگاه‌های CNC یکی از قسمتهای اصلی در هر صنعتی هستند و خراب شدن آنها می‌تواند هزینه و زمان زیادی را هدر دهد. به همین دلیل شناخت خرابی رایج ماشین سی ان سی می‌تواند به شما کمک کند تا خیلی سریعتر مشکل را برطرف کرده و از ایجاد ضرر‌های احتمالی جلوگیری کنید. در این مقاله از فرساد ماشین می‌خواهیم تعدادی از خرابی‌های رایج قسمتهای مختلف ماشین CNC را بررسی کرده و راه حل هریک را برای شما بیان کنیم.
عیب یابی دستگاه CNC
واقعیت این است که ریشه مشکل ماشین سی ان سی در دو گروه قرار می گیرند. برخی از آنها حقیقتاً بزرگ و نابخشودنی هستند که بیشتر به خاطر ما رخ می دهند. اما برخی دیگر تقریباً در همه دستگاه ها اتفاق می افتند و نیاز به نگرانی در مورد آنها نیست. حالا اگر شما تکنسین دستگاه تراش سی ان سی هستید موارد زیر را بررسی کنید:
استفاده از ابزار اشتباه برای برش یا تنظیم اشتباه
انتخاب ابزار برشی اشتباه برای کار بر روی یک ماده خاص، یا منجر به شکستن خود ابزار می‌شود یا کیفیت برش آن پایین است. کار به دست آمده ممکن است لبه های خشن، وجود علائم برش روی سطح قطعه کار، علائم برجسته یا علائم سوختگی در لبه تحویل داده شود. وقتی چنین نشانه هایی در کار خود دید، این مشکل ماشین سی ان سی نیست، بلکه مشکل خود شماست که ابزار برشی را اشتباه انتخاب کرده اید.
حالا در برخی موارد، قطعه کار نسبت به چیزی که انتظار داریم بیشتر برش خورده است یا حتی ابعاد آن با ابعاد مورد نظر ما از لحاظ اندازه و کیفیت مطابقت ندارد. این مشکل به دلیل انتخاب ابزار اشتباه برای مواد نرم با استحکام مکانیکی پایین است. در نتیجه توانایی ابزار برشی با استحکام قطعه کار همخوانی ندارند و خیلی زودتر از تصور ما از بین میرود.
«برای برطرف کردن این مسئله، انتخاب ابزار مناسب، تنظیم مناسب ابزار و همچنین انتخاب مناسب به مواد اهمیت دارد»
خطا در برنامه نویسی و آماده سازی نرم افزار
در معرفی دستگاه تراش سی ان سی گفتیم که مهمترین نقش در کنترل دستگاه، مربوط به نرم افزار سی ان سی است. در واقع این نرم افزار به عنوان هوش مصنوعی دستگاه عمل می کند و دقت و صحت برش را تعیین می کند. بنابراین می توانیم خطا در برنامه نویسی را به عنوان یک ریشه مشکل دستگاه معرفی کنیم.
خطا در برنامه نویسی ممکن است ناشی از عدم شناخت کدهای مختلف G و M در نرم افزار باشد که نتیجه خود را روی برنامه نویسی نرم افزار سی ان سی و کنترلر می گذارد.
«برای رفع این مشکل دستگاه CNC مهم است که اپراتور ها نسبت به روش های مختلف برنامه نویسی دستگاه سی ان سی آشنایی داشته باشند. حتماً برای آنها کتاب جامع آموزش، راهنمای تنظیم حرکت دستگاه و همچنین نحوه کار با نرم افزار دستگاه مهیا کنید و یا از اپراتورهای با تجربه در کارگاه خود کمک بگیرید»
نگهداری ضعیف دستگاه سی ان سی
دستگاه سی ان سی به عنوان یک دستگاه مدرن و پیشرفته به طور مداوم در حال حرکت است و می تواند به صورت ۲۴ ساعت کار کند. به همین دلیل باید به طور مرتب تمیز و نگهداری شوند تا عملکرد بهینه داشته باشند. عدم پاکسازی گرد و خاک، ضایعات مواد و سایر مواد موجود در کارگاه می تواند منجر به ایجاد انبوه آلاینده روی دستگاه شده و به مرور زمان دقت ماشینکاری دستگاه را پایین بیاورد و منجر به ایجاد مشکل دستگاه CNC شود.
«برای جلوگیری از این امر، مهم است که اپراتور دستگاه سی ان سی از یک روش نگهداری دقیق و مطابق با دستورالعمل شرکت سازنده پیروی کند. همچنین تکنسین باید به طور مرتب سطح خنک کننده ها و جریان هوا را بررسی کنند و از کیفیت فیلتر هوا و فیلتر روغن مطمئن باشند»
داغ شدن بیش از حد اسپیندل می تواند ناشی از بسته شدن فیلتر هوا در سیستم خنک کننده دستگاه باشد.
مهارت و آموزش ناکافی کارگران
در دستگاه های سی ان سی جدید شاهد استفاده روز افزون از محاسبات و برنامه نویسی هستیم که کار اپراتورهای دستگاه را روز به روز سخت تر می کند. یکی از ریشه های مشکل دستگاه CNC نداشتن مهارت مناسب سازمانی و برنامه نویسی و همچنین عدم توانایی کارگران برای بهینه سازی عملکرد ماشین است. این در حالی است که اگر تجربه و مهارت کافی داشته باشند، می توانند بالاترین کارایی را از دستگاه دریافت کنند.
برای اطمینان از برطرف شدن این مسئله، باید توجه ویژه‌ای به انتخاب اپراتور دستگاه سی ان سی داشته‌باشید که بتوانند فرایند ماشینکاری را تجسم و طراحی کنند، ابزارهای مناسب انتخاب کنند و برنامه‌های مناسب برای ماشینکاری بنویسند.
برخی از مشکلات رایج دستگاه CNC
علاوه بر موارد فوق که به عنوان ریشه مشکل دستگاه CNC شناخته می شوند، ممکن است خرابی دستگاه به خاطر برخی عوامل کوچکتر و تکراری باشند. این عوامل نگرانی خاصی ندارند و حتی خود تکنیسین یا شما می توانید آنها را برطرف کنید:
کلامپینگ نامناسب دستگاه
کلامپینگ دستگاه سی ان سی (Clamping) به نحوه نگه داشتن قطعه کار روی دستگاه اشاره دارد و در حقیقت میزان اطمینان از برش دادن دستگاه به دلیل تغییر موقعیت یا لرزش قطعه کار را شامل می شود. اگر احساس کردید که قطعه کار در طول برش تکان می‌خورد، موارد زیر را بررسی کنید:
- مطمئن شوید که قطعه کار را به درستی قرار داده اید و به شکل مناسب آن را بسته اید
- بررسی کنید که آیا فک استفاده شده در دستگاه به درستی تنظیم شده و به خوبی اطراف قطعه کار را گرفته یا خیر؟
- اگر چاک دستگاه به خوبی باز و بسته نمی شود، مطمئن شوید که سوئیچ آن به درستی کار می‌کند و یا قسمتهای الکتریکی مانند سیم‌های آن خراب نیستند.
- بررسی کنید که آیا روان کننده به اندازه کافی در قسمت های مختلف چاپ یک دستگاه وجود دارد و آیا ضایعات مواد برشی مانع از حرکت این قسمت ها می شود یا خیر
- بررسی کنید که حرکت چاک دستگاه بر اساس دستور داده شده به دستگاه باشد
- مطمئن شوید که خروجی الکتروموتور کار می کند یا خیر؟ ممکن است ریشه مشکل ماشین سی ان سی شما مربوط به یک سیم قطع شده برای قسمت کلامپینگ باشد.
به خاطر داشته باشید که عملکرد نادرست یک قسمت از دستگاه می‌تواند منجر به حادثه، آسیب یا حتی بدتر شدن آن شود.
وضعیت منبع تغذیه
بعضی اوقات، صفحه نمایش دستگاه و قطعات مختلف دستگاه سی ان سی به دلیل مشکل در منبع تغذیه ممکن است کار نکنند. این مورد هم می تواند یک مشکل دستگاه CNC شما باشد. برای تصحیح این امر، شما باید مطمئن شوید که از ولتاژ و آمپر صحیح متناسب با نیاز دستگاه استفاده کرده اید. ضمن اینکه باید ببینید که خروجی یا طرف ثانویه به درستی کار می کند یا خیر؟
توصیه مهم: اجازه دهید که یک متخصص حوزه برق این کار را انجام دهد، زیرا هم برای شما و هم برای دستگاه خطرناک است.
در صورت کمبود ولتاژ در منبع تغذیه، ابتدا دستگاه را خاموش کنید و سیم آن را هم جدا کنید. سپس ولتاژ منبع تغذیه را بررسی کنید و بعد از آن ببینید که چراغ ال ای دی دستگاه کار می کند یا خیر. اگر از لحاظ ولتاژ دستگاه مشکل نداشتید، به فیوز ها نگاه کنید و ببینید که آیا به درستی عمل می کنند یا خیر.
برای کارکرد مناسب و بدون مشکل دستگاه CNC یک منبع تغذیه پایدار مورد نیاز است و این کمک می‌کند که هر کدام از قطعات دستگاه سی ان سی به درستی عمل کنند.
مشکل در تعویض خودکار ابزار برش دستگاه سی ان سی
گاهی اوقات ممکن است شما به هنگام کار با دستگاه سی ان سی متوجه شوید که بخش خودکار تغییر ابزار برش به درستی عمل نمی کند. این مشکل چندان پیچیده نیست و با یادگیری بخش‌های مختلف دستگاه می توانید به راحتی آن را برطرف کنید.
پیشنهاد ویژه: نحوه کار دستگاه تراش CNC
بررسی کنید که پایه، بازوی گیربکس، نگهدارنده ابزار و بازوی پشتیبان به درستی و روان کار می کنند. یا اینکه عملکرد بازو و مکانیکی بازو را بررسی کنید تا ببینید که آنها به درستی کار می کنند. همچنین تعویض خودکار ابزار و نگهدارنده ابزار را از تراشه و گرد و خاک تمیز نگه دارید.
لرزش دستگاه سی ان سی به هنگام کار
هنگامی که دستگاه شما هنگام انجام برش کاری یا حکاکی دچار لرزش و ارتعاش شود، می‌تواند به این معنی باشد که عمر ابزار برش شما به پایان رسیده است. این موضوع به طور مستقیم روی دوام دستگاه شما تاثیر گذار است و کیفیت ماشین کاری آن را پایین می آورد. اگر فقط برای چند لحظه به صدای برش و تفاوت آن نسبت به قبل توجه کنید، به راحتی بلند بودن صدای دستگاه نسبت به قبل قابل تشخیص است.
«برای برطرف کردن این مشکل ماشین سی ان سی باید تشخیص دهید که آیا قطعه کار شما شرایط مناسبی دارد. همچنین تعداد دور در دقیقه فرایند ماشینکاری را تنظیم کنید و در نهایت ابزار برشی را بررسی کنید که هنوز تیز و آماده برش باشد»
گرم شدن بیش از حد ابزار برش
زمانی که عرضه دستگاه برای حجم زیاد و مدت طولانی استفاده کنید، در نهایت منجر به تولید گرمای بیش از حد می شود. این دما به حدی است که ممکن است درجه حرارت آن به ۱۵۰ درجه سانتیگراد برسد. این مشکل به طور مستقیم روی ماشین کاری و کیفیت آن تاثیر گذار است و حتی می‌تواند خود دستگاه سی ان سی را با مشکل مواجه کند.
«برای جلوگیری از این مشکل دستگاه CNC مطمئن شوید که کلیه کانال ها را به طور مرتب تمیز کرده‌اید و روی دستگاه نمونه ای از خاک یا تراشه وجود ندارد. به عنوان یک توصیه، همیشه برنامه مشخصی برای تمیز کردن دستگاه و همچنین مایعات مورد استفاده در برش داشته باشید»
می‌بینید که مشکلات دستگاه سی ان سی چندان پیچیده نیستند و حتی با کمی تخصص و مهارت می‌توان همه آنها را برطرف کرد. در یک دستگاه سی ان سی به ندرت می بینید که محور آن دچار شکستگی شود یا از لحاظ الکتروموتور یا اسپیندل دچار مشکل شود. ولی اگر احیاناً در این موارد مشکل دارید، حتماً از گارانتی و خدمات پس از فروش دستگاه استفاده کنید و خودتان به دستگاه دست نزنید.
هنوز هم مشکلی دارید که ما به آن اشاره نکرده ایم؟ مشکل دستگاه CNC خود را در بخش نظرات بنویسید تا کارشناسان فرساد ماشین پاسخ دهند.
خرابی سه نظام و ابزارهای نگهدارنده
یکی از خرابی‌های رایج ماشین سی ان سی مربوط به سه نظام و کولت های ابزار گیر است که نمی‌توانند قطعات ماشینکاری شده را به اندازه کافی نگه دارند. در این حالت ممکن است در اثر ارتعاشات ایجادشده، جابجایی‌هایی رخ دهد که قطعه را خراب کرده و به دستگاه یا اپراتور آسیب می‌زنند.
برای جلوگیری از بروز این مشکل باید قبل از شروع به کار مطمئن شوید که قطعه به درستی محکم شده و نگهدارنده ها به خوبی می‌توانند آن را نگه دارند. همچنین باید پمپ هیدرولیک و فشار را بررسی کنید که مشکلی در سوئیج یا مایع روان کننده یا هوا وجود نداشته باشد.
پیشنهاد ویژه: قیمت دستگاه سی ان سی چگونه محاسبه می شود؟
خراب شدن تارت ابزار
یکی از خرابی‌های رایج دستگاه CNC مربوط به خرابی تارت ابزار یا فرایند تعویض خودکار ابزار‌ها است که می‌تواند کیفیت قطعه کار خروجی و سرعت کار را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهد. در صورتی که مشاهده کردید ماشین سی ان سی کندتر از همیشه کار می‌کند، لرزش زیادی دارد یا کیفیت برش آن به خوبی قبل نیست، باید پایه، نگهدارنده ابزار و بازو‌های پشتیبانی را بررسی کنید و مطمئن شوید که مشکلی ندارند.
در این مقاله از گروه فرساد ماشین به بررسی خرابی‌های رایج دستگاه CNC پرداخته و نحوه تشخیص یا برطرف کردن آنها را بیان کردیم. دقت کنید که اگر اپراتور دستگاه مهارت کافی نداشته یا برنامه نویسی به درستی انجام نشود، طول عمر دستگاه تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. همچنین عدم نگهداری صحیح دستگاه هم منجر به خرابی زودهنگام ماشین سی ان سی خواهد شد.
